Teveel of te weinig maagzuur?
Bij brandend maagzuur is het aloude advies om aan de maagzuurremmers zoals bijvoorbeeld Rennies te gaan. Ze gaan dan ook als snoepjes over de toonbank. Waren ze vroeger enkel op recept verkrijgbaar, tegenwoordig vind je ze overal. Van de supermarkt tot het tankstation.
Maar weet je eigenlijk wel zeker dat je een teveel aan maagzuur hebt? Brandend maagzuur is namelijk het terugstromen van de zure maaginhoud in de slokdarm, waardoor je een brandend gevoel achter je borstbeen of keel ervaart. Dit wordt ook wel reflux genoemd.
Spoiler alert!
Maagzuurremmers remmen de productie van maagzuur en geven hierdoor tijdelijk verlichting. Gevalletje: klinkt als een oplossing, maar is het niet. Het probleem bij zuurbranden is namelijk bijna nooit te veel maagzuur, maar juist een tekort aan maagzuur.
Dit betekent dus dat je het probleem aan het vergroten bent! Je maakt namelijk al te weinig maagzuur aan en wanneer je langdurig maagzuurremmers slikt ben je dus alleen de symptomen aan het bestrijden.
En zo werkt dit…
Ken je dat? Als je eten zelfs maar ziet of ruikt loopt het water je al in de mond. Handig, want speeksel bevat belangrijke spijsverteringsenzymen die je door je eten goed te kauwen vermengt met het voedsel. Maar wist je dat ook de productie van maagsap gestimuleerd wordt als we eten zien, ruiken of zodra we hap nemen? Dagelijks wordt er maar liefst zo’n 1,5 liter maagsap geproduceerd door kliertjes in de maagwand. Dit maagsap bevat spijsverteringsenzymen, intrinsic factor, slijm en zoutzuur.
Wanneer je een hap eten doorslikt komt het via de slokdarm in je maag terecht waar het maagsap gemengd wordt met de voedselbrij, waardoor deze onder andere een bepaalde zuurgraad krijgt zodat de vertering goed verloopt (en bacteriën onschadelijk gemaakt worden).
Als je te weinig maagzuur aanmaakt verloopt de voedselvertering niet optimaal. De voedselbrij verlaat de maag pas bij een bepaalde zuurgraad. Wanneer er te weinig maagzuur aangemaakt wordt duurt het langer voordat dit gebeurt. De voedselbrij blijft te lang in de maag en dit zorgt ervoor dat de voedselbrij gaat gisten en rotten. Hierbij ontstaan gassen en dit verhoogt dan weer de druk in de maag.
Het gevolg? Uiteindelijk wordt er gekozen voor de weg van de minste weerstand, in dit geval de verkeerde kant (richting de slokdarm) op. Je slokdarm heeft geen beschermende laag tegen de zure voedselbrij en dit heeft als gevolg dat je zuurbranden ervaart.
Eigenlijk is het dus heel simpel…
- Voedsel verlaat de maag pas bij een bepaalde zuurgraad.
- Doordat er minder maagzuur beschikbaar is, duurt dit een stuk langer.
- Hierdoor gaat de voedselbrij in je maag gisten en rotten en krijg je last van een opgeblazen gevoel en oprispingen.
- Uiteindelijk wordt er gekozen voor de weg van de minste weerstand, in dit geval de verkeerde kant op.
- De onderste slokdarmsluitspier opent zich en de zure voedselbrij komt vervolgens in aanraking met je slokdarm.
- Je maag wordt tegen maagzuur beschermd door een speciale slijmlaag, maar je slokdarm niet. Gevolg: zuurbranden!
Symptomen van te weinig maagzuur
Bij brandend maagzuur kun je naast de bekende zure oprispingen en het branderige gevoel achter je borstbeen nog een scala aan klachten hebben of ontwikkelen. Een aantal van deze klachten zijn specifiek aanwezig vlak na het eten of treden juist op wanneer er extra druk op de maag komt, zoals het geval is bij overgewicht.
Maar wist je dat het wanneer je weinig maagzuur aanmaakt ook ziekteverwekkers zich in de darmen kunnen settelen? Je mist namelijk de natuurlijke barrière tegen bacteriën die we met onze voeding binnenkrijgen. Maar ook verloopt de eiwitvertering niet optimaal en is het moeilijk om vitamine B12 op te nemen.
Daarnaast hebben de meeste mensen juist ‘s nachts last van zuurbranden. Dit heeft dan weer te maken met de positie van de maag en de slokdarm wanneer je gaat liggen.
Te weinig maagzuur kan de volgende klachten geven:
- Zuurbranden en maagpijn
- Last hebben van keelpijn, heesheid en hoesten
- Gevoel van een brok in je keel en moeite met slikken
- Opboeren en zure oprispingen
- Gasvorming
- Slecht gebit
- Slechte adem
- Een vol gevoel hebben
- Misselijk zijn
- Een verstoorde spijsvertering
- Een opgeblazen gevoel
- Vermoeidheid
Bye bye Rennies!
Wanneer je last hebt van brandend maagzuur kun je zelf een aantal dingen doen. Je voedingspatroon en leefstijl aanpassen kunnen klachten doen verminderen.
1. Eet niet te veel en kauw je eten goed
Goed kauwen zorgt ervoor dat het voedsel in kleine brokjes in de maag aankomt. Dit zorgt er simpelweg voor dat de verteringsenzymen en sappen hun werk beter kunnen doen.
Een grote, zware maaltijd eten wanneer je regelmatig last hebt van zuurbranden is geen goed idee. Zorg er dus voor dat je niet te veel eet. Ook een overmaat aan tussendoortjes is niet handig. Je blijft zo je maag vullen. Geef je lichaam voldoende rust om een maaltijd te kunnen verteren.
2. Skip deze voedingsmiddelen
Met een kleine side note, want in de praktijk blijkt dat er geen algemeen geldend advies is. Sommige mensen ervaren klachten bij het drinken van koffie, waar andere mensen gewoon kunnen genieten van een bakje koffie, maar vervolgens weer maagzuur krijgen van een glas spa rood. Je kunt onderstaand lijstje gebruiken om uit te vinden wat voor jou wel en niet werkt.
- Sterk gekruid voedsel
- Koolzuurhoudende dranken
- Alcohol
- Koffie
- Citrusfruit (en sappen met citrusfruit)
- Vet voedsel
- Pepermunt
- Chocolade
- Rauwe uien
3. No stress
Heb jij last van brandend maagzuur? Dan zou het zomaar kunnen dat je chronische stress ervaart. Doordat jouw lichaam in de ‘fight-flight’ stand staat, wordt je spijsvertering namelijk op een laag pitje gezet. Je hebt al je energie immers nodig om te vechten of te vluchten. Het gevolg? Er wordt minder (!) maagzuur aangemaakt en de voedselvertering verloopt niet optimaal.
Vervelend natuurlijk, want die chronische stress heb je niet meteen opgelost. Een bakje gemberthee of een zoete appel eten kan helpen wanneer je last hebt van brandend maagzuur. Laat koffie, frisdrank en alcohol staan. Vermijd het gebruik van maagzuurremmers, sterk gekruid voedsel en drink niet tijdens de maaltijd. And last but bot least een open deur: probeer te ontspannen.
Stress herkennen: dit zijn de onbekende signalen van stress
4. Heb je een gezond gewicht?
Overgewicht zorgt voor een hogere druk in de buikholte. Dit zorgt er vervolgens voor dat de zure voedselbrij makkelijker kan terugstromen naar de slokdarm.
5. Drink niet tijdens het eten
Dit is typisch zo’n ‘aha momentje’. Door te drinken vlak voor, tijdens of vlak na de maaltijd verdun je het maagsap. Hierdoor verdun je ook het maagzuur en dat zorgt ervoor dat je maaltijd te lang in je maag blijft. Je zet hiermee je spijsvertering als het ware ‘op hold’.
Wil je jouw spijsvertering stimuleren? Dan is gemberthee een goed idee!
6. Eet niet vlak voordat je gaat slapen
Deze is simpel: wanneer je met een volle maag in bed gaat liggen, kan de zure voedselbrij makkelijker terugstromen in de slokdarm. Eet dus 3-4 uur voordat je gaat slapen niet meer. Deze tip geldt natuurlijk ook voor een dutje op de bank na de maaltijd. Ga dan liever iets hoger liggen door een kussen achter je rug te plaatsen.
7. Probeer mindful te eten
Mindful eten helpt je om stress te verminderen en daardoor de spijsvertering te verbeteren. Daarnaast zal je het voedsel beter kauwen en een ander bijkomend voordeel van eten met aandacht is dat je niet te veel eet, doordat je het hongergevoel na iedere hap evalueert. Je kunt hiervoor het acroniem TASTE gebruiken. Stel je zelf bij iedere hap die je neemt de volgende vragen:
- Textuur: Wat is de textuur? Is het zacht, romig, knapperig of hard
- Aroma: Hoe ruikt mijn eten?
- Smaak: Hoe smaakt het eten? Is het zout, zoet, zuur of bitter, of wat herken ik?
- Temperatuur: Wat is de temperatuur van de hap? Is het warm, lauw of koud?
- Emotie: Welk gevoel geeft het je?
Better safe than sorry
Iedereen heeft wel een enkele keer last van brandend maagzuur of zure oprispingen. Dit is vervelend, maar kan geen kwaad. Heb je regelmatig last van zuurbranden, dan is een bezoekje aan de huisarts een goed idee. In the long run kan regelmatig zuurbranden namelijk de slokdarm beschadigen of ernstigere spijsverteringsproblemen veroorzaken.
Health is wealth!
Liefs Mirjam
0 reacties